(Aquaculture.vn) – Nhiều giải pháp mới để tăng khả năng phục hồi của tôm bằng cách sử dụng phụ gia thức ăn nhằm giảm kháng sinh đã được nghiên cứu. Trong bài viết này, một số chất phụ gia thức ăn sẽ được đề cập nhằm giảm sử dụng kháng sinh trong nuôi tôm.
Selenium
Selenium là một chất dinh dưỡng quan trọng trong thủy sản vì nó đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ chống oxy hóa của con người, vật nuôi, cá và tôm. Tầm quan trọng của selen đã được biết đến rộng rãi, nhưng việc tiêu thụ selen của động vật thủy sinh đang bị áp lực. Thông thường, selen hiện diện ở nồng độ cao trong các nguyên liệu có nguồn gốc từ biển, tuy nhiên với việc tăng cường sử dụng các nguyên liệu có nguồn gốc thực vật trong thức ăn thủy sản, lượng selen trong chế độ ăn của tôm đã giảm đi. Mức độ giảm selen trong khẩu phần đi kèm với áp lực bệnh tăng lên làm nổi bật tầm quan trọng của việc bổ sung thêm selen vào thức ăn.
Việc bổ sung selen ở dạng hữu cơ của L-selenomethionine được chứng minh là một lựa chọn tốt, vì selen ở dạng này có thể được lưu trữ trong các mô động vật. Điều này cho phép mang lại kết quả tốt nhất vì nó đảm bảo cung cấp selen liên tục bằng cách tích trữ selen an toàn mà sau đó vật nuôi có thể sử dụng trong thời gian bị stress hoặc khi sự hấp thu selen bị hạn chế.
Sự kết hợp giữa tăng trưởng và tăng tỷ lệ sống trong áp lực gây bệnh cho thấy rằng việc đưa selen vào chế độ ăn có thể là một chiến lược khả thi để giảm sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản.
Phytogenic (Tỏi và quế)
Phytogenic dựa trên nguyên liệu có nguồn gốc thực vật. Phụ gia thức ăn thực vật được biết đến rộng rãi như chất kích thích sự thèm ăn, chất kích thích tăng trưởng và chất kích thích miễn dịch. Ngoài ra, chúng còn có đặc tính chống mầm bệnh, chống vi khuẩn và chống ký sinh trùng. Ví dụ, tỏi và quế chứa một số phân tử hoạt tính sinh học có thể gây ra nhiều tác dụng đối với sức khỏe đường tiêu hóa (GI). Điều này bao gồm tác dụng kháng khuẩn bằng cách phá vỡ màng tế bào của mầm bệnh. Ngoài ra, nó có thể tăng cường khả năng miễn dịch của vật chủ, hỗ trợ các phản ứng chống viêm và chống oxy hóa, đồng thời dẫn đến việc chuyển hướng năng lượng để duy trì hoặc tăng hiệu suất của vật nuôi trong các thử thách gây bệnh.
Trong một thử nghiệm được thực hiện ở Thái Lan bởi Tiến sĩ Orapint, tôm được cho ăn 0; 0,5 hoặc 1 kg/tấn từ hỗn hợp tỏiquế (Excential Alliin Plus, Orffa Additives BV). Việc bổ sung phụ gia thức ăn phytogenic đã dẫn đến tăng hiệu suất tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn. Bên cạnh đó, việc đưa hỗn hợp tỏi-quế vào chế độ ăn đã dẫn đến khả năng kháng bệnh cao hơn. Tôm đã được thử thách với Vibrio parahaemolyticus. Nhìn chung, số lượng tế bào máu, protein tan máu và hoạt tính phenoloxidase đều tăng lên nhờ hỗn hợp tỏi-quế (Hình 1). Các thông số này là các chỉ số về phản ứng miễn dịch bẩm sinh và khả năng chống oxy hóa, giúp tôm phản ứng nhanh chóng và hiệu quả chống lại mầm bệnh. Bên cạnh các thông số này, hoạt tính lysozyme được cải thiện đáng kể khi bổ sung hỗn hợp tỏi-quế ở mức 1 kg/tấn.
Hình 1. Tình trạng miễn dịch của tôm được cho ăn hỗn hợp tỏi-quế ở các mức độ khác nhau sau thử thách Vibrio parahaemolyticus
Thử nghiệm cho thấy khả năng phục hồi tăng lên chống lại các bệnh thông thường trong nuôi trồng thủy sản khi thêm hỗn hợp tỏi-quế vào thức ăn, làm giảm nhu cầu sử dụng kháng sinh.
Butyrate
Butyrate, còn được gọi là axit butyric, là một axit béo chuỗi ngắn đã được chứng minh là có một số lợi ích trong chế độ ăn của cá và tôm, giúp cải thiện sự tăng trưởng và sức khỏe của động vật. Một trong những lợi ích chính của butyrate trong thức ăn thủy sản là khả năng cải thiện sức khỏe đường ruột. Butyrate đã được chứng minh là có tác dụng tăng cường tính toàn vẹn của biểu mô ruột, lớp tế bào lót trong ruột. Điều này có thể giúp ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn và độc tố có hại vào cơ thể tôm, đồng thời có thể cải thiện sức khỏe tiêu hóa tổng thể.
Hình 2. Tỷ lệ sống của tôm sú được cho ăn chế độ ăn đối chứng không có axit hữu cơ hoặc butyrate, succinate, fumarate hoặc sự kết hợp của các sản phẩm
Một ví dụ về tỷ lệ sống tăng lên sau khi bổ sung butyrate vào chế độ ăn có thể được thấy trong một thử nghiệm với tôm sú. Thử nghiệm này so sánh hiệu quả của các axit hữu cơ khác nhau trong 5 chế độ ăn; Control: Không bổ sung butyrate, BUT: 10 g/kg butyrate, SUC: 10 g/kg succinate, FUM: 10 g/kg fumarate và ALL: 3 axit hữu cơ ở mức 10 g/kg mỗi loại (tổng hữu cơ bổ sung axit 30 g/kg thức ăn). Sau thử nghiệm cho ăn 42 ngày, có thể thấy rằng tỷ lệ sống cao nhất ở tôm được cho ăn butyrate (Hình 2).
Nhìn chung, việc đưa butyrate vào chế độ ăn của cá và tôm có thể mang lại nhiều lợi ích: Cải thiện sức khỏe đường ruột, tăng cường chức năng miễn dịch, cải thiện sự tăng trưởng và phát triển. Nhờ đó, butyrate đã trở thành thành phần quan trọng trong thức ăn thủy sản nhằm giảm nhu cầu sử dụng kháng sinh và việc sử dụng thành phần này dự kiến sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai.
Betaine
Betaine là hợp chất được sử dụng phổ biến trong nuôi trồng thủy sản nhằm cải thiện sự tăng trưởng và tình trạng sức khỏe của tôm. Nó được biết đến với nhiều tác dụng có lợi đối với động vật thủy sản, bao gồm tăng cường tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng, giảm căng thẳng và tính nhạy cảm với bệnh tật, đồng thời cải thiện sức khỏe và hiệu suất tổng thể của động vật.
Một trong những lợi ích chính mà betaine mang lại cho động vật thủy sản là cải thiện trạng thái thẩm thấu trong cơ thể tôm, giúp giữ nước và duy trì trạng thái khỏe mạnh của tế bào cơ thể. Betaine cũng giúp cải thiện quá trình tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng, có thể tăng cường sự tăng trưởng và phát triển của vật nuôi.
Một lợi ích lớn khác của betaine trong nuôi trồng thủy sản là khả năng giảm tác động tiêu cực của căng thẳng. Betaine đã được chứng minh là làm giảm mức độ hormone căng thẳng trong cơ thể, có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và sức khỏe của động vật.
Ngoài những lợi ích về trạng thái thẩm thấu và giảm căng thẳng, betaine còn được chứng minh là cải thiện hiệu suất tổng thể của động vật thủy sản. Nó đã được chứng minh là làm tăng tốc độ tăng trưởng, hiệu quả sử dụng thức ăn và tỷ lệ sống của tôm, có thể giúp cải thiện lợi nhuận của hoạt động nuôi trồng thủy sản.
Nhìn chung, betaine là một chất bổ sung quan trọng trong nuôi trồng thủy sản và việc sử dụng betaine ngày càng mở rộng. Việc bổ sung betaine có thể là một cách hiệu quả để cải thiện sức khỏe, sự tăng trưởng và hiệu suất, giúp hoạt động nuôi trồng thủy sản bền vững hơn, có lợi nhuận hơn và ít phụ thuộc vào kháng sinh hơn.
Phụ gia thức ăn có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giảm kháng sinh. Tuy nhiên, phụ gia thức ăn không thể đứng một mình trong sứ mệnh giảm sử dụng kháng sinh. Bên cạnh việc sử dụng phụ gia thức ăn, điều quan trọng là phải có kỹ thuật nuôi, quản lý thức ăn và phòng bệnh hợp lý. Tất cả các thành phần này kết hợp lại rất quan trọng để duy trì năng suất mà không cần sử dụng kháng sinh.
Hảo Mai (Lược dịch)
