Lão nông ở Cà Mau học lớp 4 sáng chế “máy cày siêu nhẹ”, chỉ nặng khoảng 100 kg, chạy được trên nền đất yếu, sình lầy đang giúp nhiều nông dân miền Tây cải tạo đất, làm mô hình tôm – lúa hiệu quả.
Ông Nguyễn Văn Rô, người dân địa phương quen gọi Tư Rô, 57 tuổi, ở xã Đông Hưng, huyện Cái Nước, Cà Mau, sinh ra trong gia đình nông dân. Vốn nhạy bén, nên khi trưởng thành ông Tư đã tự mày mò và hành nghề sửa chữa máy móc ở địa phương. Sau đó, ông được đưa vào làm Giám đốc của một Hợp tác xã chuyên về xây dựng của xã.
Ông được đi nhiều nơi và nghe người dân than phiền về môi trường ô nhiễm, nuôi tôm ngày càng khó thành công. Từ đó, lão nông bỏ nghề xây dựng để nghiên cứu chế tạo máy cày, giúp nông dân cải tạo đáy ao nuôi.
Sau khoảng 1 năm mày mò, cuối năm 2014, ông Tư đã chế tạo ra chiếc máy cày đầu tiên dùng cải tạo đáy ao nuôi tôm công nghiệp. Chiếc máy ông tạo ra nhỏ hơn rất nhiều so với các loại máy cày phổ thông, tuy nhiên, người nuôi tôm công nghiệp đã quen việc cải tạo bằng hóa chất nên không dùng máy cày của ông.
Ông Tư Rô tiến hành cải biến máy cày để phù hợp vùng đất nuôi tôm quảng canh và tôm – lúa. Đặc trưng của các mô hình canh tác này là mương, máng nhiều, nền đất yếu nên ông thay động cơ máy dầu thành động cơ xăng để nhẹ hơn. Ông tính toán tỷ lệ, chế tạo ra cặp bánh lồng gọn hơn. Để máy cày nổi và có thể đi qua các mương, máng ông đã lắp thêm thùng phuy trong bánh.
“Sau thời gian canh tác lâu, bà con nuôi tôm thất bát, tôi mới có ý tưởng và hạ quyết tâm suy nghĩ, chế tạo ra. Đối với vuông tôm thì chức năng phải làm sao, máy nhiêu kg tôi mới tính rồi chế tạo ra”, ông Tư Rô kể lại.
Trong quá trình chế tạo, nhiều lần ông Tư phải tháo ra, làm đi làm lại. Có những lúc muốn bỏ nhưng nghĩ lại mục đích ban đầu lại tiếp tục. Rồi những mảnh đất tôm – lúa nơi miền quê ông ở bị thoái hóa, nhiễm mặn đã được “Máy cày Tư Rô” lật tung mặt ruộng. Những cơn mưa nặng hạt đã rửa bớt chất mặn.
Ánh nắng chói chang đã làm bốc hơi bớt khí độc mang lại những vụ mùa thành công. Chiếc máy lão nông chế tạo, công năng không khác các loại máy cày khác nhưng nó gọn nhẹ hơn và chạy được trên nền đất yếu, trên sình lầy.
Ông Tư Rô mang chiếc máy cày nặng 180kg dự hội thi “Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Cà Mau” lần thứ 3 năm 2015 – 2016, đạt giải ba. Chiếc máy cày bắt đầu được người dân biết đến và mua về sử dụng.
Đã có thêm những ý kiến đóng góp: thùng phuy dùng trong bánh quá lớn, cày đất thịt lưỡi bị dính… ông tiếp nhận tất cả để rồi thiết kế thêm một ụ sắt nhỏ trên lưỡi cày, giải quyết vấn đề đất dính.
Ông chỉnh sửa hộp số của thân máy để dùng động cơ xăng thông dụng nhỏ hơn, thiết kế bánh lồng nhỏ hơn nữa và dùng những can nhựa thay cho các thùng phuy.
Chiếc máy cày cải tiến xong hai thanh niên có thể nhấc bổng vì chỉ nặng khoảng 100 kg. Không chỉ người dân Cà Mau mà người dân làm tôm – lúa các tỉnh Bạc Liêu, Sóc Trăng, Kiên Giang… cũng tìm về mua.
“Trước giờ Tư Rô nghiên cứu, sáng chế ra máy cày này tốn rất nhiều công sức, trải qua nhiều giai đoạn. Mới đầu không hiệu quả lắm, cũng có thất thoát, tốn kém. Người dân mới góp ý, ông lắng nghe rồi về nghiên cứu làm sao cho nó êm, ngọn nhẹ lại thuận tiện cho bà con. Đến bây giờ thì đã thành công.
Đất nuôi tôm mình cày, cải tạo thì nó lật mặt đất khác, thay đổi đất mặt. Cày thì nó giúp bốc hơi các khí độc trong đất, môi trường sạch thì lấy nước vào nuôi tôm hiệu quả, tôm nhanh lớn”, ông Huỳnh Dũng Tiến – người dân ấp Bào Tròn, xã Đông Thới, huyện Cái Nước đánh giá.
Ông Tư Rô cũng là một trong những điển hình tiên tiến được tuyên dương trong Đại hội thi đua yêu nước tỉnh Cà Mau được tổ chức vào tháng 9 vừa qua. Cục Sở hữu Trí tuệ cũng đã công nhận “Sản phẩm độc quyền về giải pháp hữu ích” cho sản phẩm máy cày của ông nông dân sáng chế.
Những vinh dự đó giúp ông có thêm động lực. Đặc biệt, ý nghĩ giúp nhà nông vươn lên trong ông chưa bao giờ nguôi. Ông Tư Rô dự định trong năm 2021 sẽ sáng chế máy cày giúp người dân trồng rau màu cải tạo đất dễ dàng hơn. Tuy nhiên, mong muốn đó đang gặp rào cản.
“Tới đây tôi sẽ chế tạo cho nhà nông một máy cày để dùng cho trồng rau màu, rất gọn. Nhỏ hơn nữa, đủ theo yêu cầu, ý muốn của bà con. Hiệu quả thì thấy rõ rồi nhưng tôi không đủ vốn để nghiên cứu, làm thêm. Nhà nước mà có hỗ trợ vốn thì tôi sẽ mở rộng ra, nông dân đỡ khổ nhiều lắm”, ông Tư Rô chia sẻ.
Bằng quyết tâm giúp người dân vươn lên, ông Tư Rô đã không ngại khó khăn để sáng chế ra “Máy cày ước mơ nhà nông”. Chiếc máy cày “siêu nhẹ” của ông đã và đang giúp ích nhiều nông hộ trong phát triển sản xuất. Hiện ông Tư Rô cũng chỉ mong sao sản phẩm mình tạo ra đến được tay nhiều bà con hơn để họ đỡ cực nhọc.
Trần Hiếu
Theo VOV
