Thứ Ba, 7/11/2023, 13:00

Cách nuôi ruồi lính đen hiệu quả làm thức ăn chăn nuôi

Ruồi lính đen (RLĐ), còn được biết đến với tên khoa học Hermetia illucens và thuộc họ ruồi đen, có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Chúng tồn tại tự nhiên trong môi trường của nước ta.

Đây là một loài côn trùng có khả năng tái tạo thức ăn trong chuỗi sản xuất chăn nuôi. Đặc biệt, ấu trùng ruồi lính đen làm thức ăn cho lợn, gia cầm, thủy sản và có thể xử lý rác thải hữu cơ và chất thải gia súc.  Sau đây là một số kỹ thuật trong cách nuôi ruồi lính đen Tép Bạc thông tin đến cho bạn. Mời bạn đọc tham khảo.

Đặc điểm sinh học ruồi lính đen

Trong giai đoạn ấu trùng, ruồi lính đen có màu trắng đục hoặc vàng đục, sau đó chuyển sang màu nâu và đen trong giai đoạn trưởng thành. Ruồi lính đen tương tự với ong Bắp Cày về màu sắc, nhưng chỉ có 2 cánh (ong Bắp Cày có 4 cánh) và không có ngòi châm.

Vòng đời của ruồi lính đen kéo dài khoảng 45 ngày, trải qua 6 giai đoạn bao gồm trứng ruồi, ấu trùng, sâu canxi, nhộng đen, kén và trưởng thành.

Trong giai đoạn trứng ruồi, nó tồn tại khoảng 04 ngày trước khi nở thành ấu trùng. Ở giai đoạn ấu trùng, ruồi lính đen tồn tại trong 14 ngày trước khi trở thành sâu canxi. Ấu trùng ruồi lính đen được sử dụng làm thức ăn trong chăn nuôi. Giai đoạn sâu canxi tồn tại trong 14 ngày trước khi trở thành nhộng đen, có màu trắng.

Giai đoạn nhộng đen tồn tại trong 07 ngày trước khi thành kén, sau đó giai đoạn kén tồn tại trong vòng 05 ngày sẽ phát triển thành ruồi lính đen. Cuối cùng, ruồi lính đen sẽ được đưa vào buồng lưới để sinh sản, giao phối và chết.

Ấu trùng ruồi lính đen làm thức ăn cho lợn, gia cầm, thủy sản và có thể xử lý rác thải hữu cơ (Ảnh: thanhnien.vn)

Cách xây dựng chuồng nuôi ruồi lính đen

Chuồng nuôi ruồi lính đen (ruồi lính đen) nên được xây dựng tại vị trí cao ráo, dưới bóng râm của cây và không bị ngập úng, tránh ánh nắng trực tiếp. Chuồng có thể được xây dựng riêng biệt hoặc trong khu chăn nuôi cùng với gia súc, gia cầm hoặc dưới sàn chuồng gia cầm.

Tùy thuộc vào điều kiện của từng đơn vị, chuồng nuôi ruồi lính đen có thể xây dựng bằng cột bê tông kiên cố và lợp mái ngói hoặc tôn, có thể lợp bằng tranh, tre hay rơm rạ…

Người nuôi cần đảm bảo chuồng thoáng mát và không dột nước. Sử dụng nhà lưới để nuôi sẽ giúp tránh các loài như chuột, chim, thằn lằn… có thể xâm nhập vào chuồng và làm hại cho ruồi.

Mái chuồng cần được làm từ lưới có độ bền cao, chịu được mưa gió, nắng nóng. Mắt lưới nhỏ cũng giúp tránh ruồi bay ra ngoài.

Bể nuôi ấu trùng có thể được xây dựng từ gạch xi măng hoặc bằng tôn, nhựa… với chiều cao khoảng 20 cm. Mỗi bể có diện tích khoảng 5m2 sẽ phù hợp để nuôi 100g trứng ruồi thành ấu trùng. Quy mô của chuồng nuôi ruồi lính đen phụ thuộc vào điều kiện kinh tế và cách tính toán của người nuôi.

Lồng nuôi sinh sản có kích thước mỗi lồng khoảng rộng, dài, cao 1 x 2 x 2,5 m. Lưới sử dụng cần có lỗ dày và cửa sử dụng khóa kéo. Vải màn tuyn cũng có thể được sử dụng cho lồng. Cứ 3 bể nuôi ấu trùng sẽ cần 1 lồng lưới rộng khoảng 3m2 để tái đàn phát triển.

Ngoài ra, người nuôi cần chuẩn bị các loại dụng cụ như khay nhựa hoặc thùng xốp để chứa kén đưa vào lồng lưới sinh sản kích thước 40 x 60 cm. Giá đẻ trứng cần được làm bằng các tấm bìa cứng hoặc tấm gỗ được ghép lại với nhau, sử dụng dây thít nhựa hoặc bắt ốc vít. Mỗi giá đẻ sẽ gồm 6 thanh bìa cứng hoặc gỗ có kích thước dài, rộng, cao 40 x 5 x 0,5 cm, khoảng cách giữa 2 thanh là 1cm.

Khu vực xây dựng chuồng nuôi ruồi lính đen được thiết kế bằng vải mùng, vải bạt để tiết kiệm chi phí (Ảnh minh học: thanhnien.vn)

Kỹ thuật nuôi ấu trùng ruồi lính đen

Trong giai đoạn ủ trứng

Nguồn thức ăn có thể được cung cấp từ bã đậu, bã bia hoặc bã bánh mì. Cám gà cũng có thể được sử dụng để tăng cường chế độ dinh dưỡng hoặc kết hợp với 2 trong số 3 loại trên theo tỷ lệ 1:1.

Trứng nên được mua từ các cơ sở uy tín để đảm bảo chất lượng và tỷ lệ nở cao. Sau khi ủ trong khoảng thời gian 3-4 ngày, trứng nở thành ấu trùng và sau đó được đổ lên một lớp thức ăn đã chuẩn bị sẵn trên bề mặt khay.

Khay thức ăn nên được duy trì ở độ ẩm 80% và độ dày không quá 5cm. Việc phun nước từ 2 đến 3 lần mỗi ngày giúp đảm bảo độ ẩm và đậy lưới lên để tránh ruồi và côn trùng. Sau 2 ngày, ấu trùng sẽ được đưa vào bể nuôi nếu việc ấp trứng được tiến hành ngoài khu nhà lưới.

Giai đoạn ủ trứng ruồi lính đen (Ảnh: Kimmy Farm)

Thức ăn của ấu trùng

Thức ăn của ấu trùng rất đa dạng, bao gồm cám gạo, cám gà, bã đậu, bã bia, thức ăn thừa, phân gia cầm hoặc có thể kết hợp giữa các loại với nhau. Người nuôi có thể sử dụng các nguyên liệu khác như rau, củ, quả, xác động vật, cá ươn, phế phẩm lò mổ và các loại phân gia súc khác để tăng hiệu quả nuôi ấu trùng và giảm mùi hôi trong quá trình nuôi.

Chế phẩm EM có thể được sử dụng để ủ nguyên liệu thức ăn của ấu trùng. Sau khi trộn đều chế phẩm EM thứ cấp với 20-25kg nguyên liệu phế phụ phẩm nuôi ruồi lính đen, đậy bạt và ủ kín trong khoảng 1-2 ngày, sau đó cho ấu trùng ăn hoặc phun đều chế phẩm EM thứ cấp lên nguyên liệu đang ăn.

Trong quá trình nuôi, độ ẩm thức ăn nên được duy trì từ 80-85%. Việc theo dõi trạng thái của thức ăn trong bể là rất quan trọng. Nếu thấy thức ăn chuyển màu đen tức là ấu trùng đã ăn hết, cần bổ sung thêm thức ăn mới và giữ độ ẩm để ấu trùng phát triển tốt nhất. Thức ăn cần được xay nhỏ để tăng khả năng tiêu hoá của ấu trùng.

Giai đoạn sâu canxi

Sau khi ấu trùng tiếp tục nuôi thêm 14 ngày, chúng sẽ phát triển thành sâu canxi màu trắng đục hoặc màu vàng đục, có thể được sử dụng làm thức ăn cho gia súc, gia cầm và thủy sản. Sau đó, trong 14 ngày tiếp theo, chúng sẽ trở thành nhộng đen và sau 07 ngày kế tiếp, nhộng đen sẽ hóa kén và nằm im trong giai đoạn này. Trong khi đó, người nuôi ngừng cung cấp nước để ấu trùng lột xác thành nhộng và chờ lột xác thành con bọ trưởng thành.

Lưu ý rằng các con sâu màu đen thường xuất hiện ở góc của bể hoặc máng nuôi. Để tách các con sâu đen và sâu trắng ra, bạn có thể đổ sinh khối thức ăn ướt vào hoặc phun sương để tạo ra đường dẫn. Khi đó, các con sâu đen sẽ bò đi theo đường dẫn và vào các dụng cụ đã chuẩn bị.

Sâu canxi có thể được làm thành thức ăn cho gia súc, gia cầm và thuỷ sản

Nuôi ruồi lính đen trưởng thành và cho giao phối

Quá trình nuôi ruồi lính đen (RLĐ) để tạo ra những con ruồi trưởng thành và đảm bảo sự giao phối và tái đàn được thực hiện bằng cách thu nhặt kén và đưa chúng vào nhà lưới khi chúng còn ở giai đoạn ấu trùng hóa nhộng. Sau khi lột xác và trở thành ruồi trưởng thành, con đực và con cái sẽ giao phối sau khoảng 3-5 ngày, và sau đó, con cái có thể đẻ trung bình từ 400-800 trứng.

Để thu hút ruồi đẻ vào vị trí đã chuẩn bị trước đó, chúng ta có thể sử dụng các chất thải đang phân hủy như xác thú, bã bia, rượu, thức ăn công nghiệp và trái cây đã lên men. Sản phẩm này sau đó được cho vào thùng và pha thêm ít nước để làm mồi nhử và để trong vòng 2-3 ngày.

Sau đó, các khay có mùi dẫn dụ được đặt vào lồng đẻ, với giá đẻ trứng được đặt lên trên để tập trung ruồi giao phối và đẻ. Nhiệt độ trong lồng lưới cần đảm bảo từ 30-32°C là tốt nhất để đảm bảo sự sinh sản của ruồi.

Trong giai đoạn này, ruồi chỉ uống nước và không ăn thức ăn, vì vậy chúng ta cần phun nước lên trên, bên trong và xung quanh lồng lưới từ 3-4 lần mỗi ngày để đảm bảo độ ẩm và tăng khả năng sinh sản. Chú ý không để giá đẻ trứng ở những nơi có ánh nắng trực tiếp để tránh ảnh hưởng đến chất lượng trứng.

Cho ruồi lính đen trưởng thành giao phối (Ảnh: Youtube)

Thu hoạch ấu trùng

Sản phẩm chính của ruồi lính đen là ấu trùng. Sau khoảng thời gian từ 25 đến 35 ngày tính từ khi bắt đầu ủ trứng, người nuôi có thể thu hoạch được ấu trùng ruồi lính đen. Trung bình, mỗi 100g trứng sẽ cho thu hoạch được từ 250 đến 300kg ấu trùng.

Trong quá trình thu hoạch, người nuôi sử dụng xẻng để lấy hỗn hợp ấu trùng và phần còn lại của thức ăn. Hỗn hợp này sau đó được đưa vào sàng để tách thức ăn thừa ra khỏi ấu trùng. Chú ý rằng kích thước mắt lưới của sàng nên nhỏ hơn kích thước của ấu trùng để tránh các trường hợp ấu trùng bị rơi xuống dưới.

Trên đây là các thông tin chuyên môn cơ bản nhất về kỹ thuật trong cách nuôi ruồi lính đen. Bạn có thể tham khảo và áp dụng thành công để đạt hiệu quả tối đa nhé!

Đình Hiệp

Nguồn: Tép Bạc