[Aquaculture] – Tôm sinh sản thành công đòi hỏi phải có kiến thức từ nhiều khía cạnh khác nhau trong nuôi trồng thủy sản, bao gồm cả thức ăn, chuẩn bị tôm bố mẹ, quy trình sinh sản, thu thập trứng và quản lý các giai đoạn ấu trùng.
Quá trình từ khi thụ tinh đến khi tôm post sẵn sàng thả nuôi thường là 12 ngày sau khi ấu trùng chuyển sang giai đoạn hậu ấu trùng. Tổng thời gian cần thiết thường là hơn một tháng kể từ thời điểm ban đầu. Kinh nghiệm cũng là yếu tố cần có cho một vụ nuôi thành công.
Không có gì ngạc nhiên khi mối quan tâm chính trong hoạt động sản xuất tôm giống là duy trì an toàn sinh học, vì điều này đã được chứng minh trong suốt những năm qua. Hầu hết các trại tôm giống đều cố gắng đạt được chứng nhận trạng thái sạch bệnh (SPF). Cụ thể, khi một trại giống bị ảnh hưởng bởi một căn bệnh nguy hiểm như EMS, hiện đang tác động ảnh hưởng đến các trang trại sản xuất tôm giống trên toàn thế giới. Do đó, phải mất một khoảng thời gian khá lâu để có thể đạt lại trạng thái SPF đối với trại nuôi đã từng bị ảnh hưởng của dịch bệnh.
An toàn sinh học quyết định sự thành công
Chúng ta luôn gặp phải các vấn đề về bệnh, từ bệnh do vi khuẩn Vibriosis đến bệnh đầu vàng, virus đốm trắng … Vậy nên, việc đảm bảo nguồn nước tốt, có thể được lọc và khử trùng là phương án ưu tiên số một cho các trại giống. Ngoài ra, cần chuẩn bị sẵn nguồn nước ngọt để duy trì độ mặn thích hợp cho quá trình sinh sản và sản xuất ấu trùng, cũng như để tôm post thích nghi với các độ mặn của các ao nuôi thương phẩm khác nhau.
Có một số cách để khử trùng nước trong môi trường nuôi thực tế, bể chứa có thể được khử khuẩn và làm sạch bằng dung dịch thuốc tẩy 10%. Trứng tôm sau khi được thụ tinh cần được rửa lại bằng nước biển sạch và ngâm trong dung dịch iot 0,1 ppm formalin trong 1 phút trước khi rửa lại bằng nước biển sạch, sau đó cho ấu trùng vào thùng ấp đã được khử trùng sạch sẽ. Kinh nghiệm của những người nuôi lâu năm cho thấy rằng, sử dụng clo (20 ppm) khử trùng nước biển dùng để ấp trứng tôm đã được thụ tinh rất hiệu quả.
Quy trình này cũng hiệu quả trong việc chuẩn bị nước cho tôm Nauplii. Tất cả các virus và vi khuẩn có thể bị tiêu diệt bằng cách bổ sung clo với liều lượng 20 ppm trong 24 giờ. Độc tính của clo dư sau đó có thể được loại bỏ một cách hiệu quả bằng phương pháp bổ sung vitamin C, với tỷ lệ 1 ppm vitamin C/ 1ppm clo (1 gam vitamin C/ 1000 lít nước/ 1 ppm clo). Nồng độ clo có thể được kiểm tra bằng dụng cụ đơn giản để đảm bảo rằng nước biển không có chứa clo trước khi sử dụng. Sục khí mạnh cũng có thể giúp loại bỏ clo trong nước.
Một phương pháp khác giúp diệt khuẩn nước, ngăn ngừa sự ô nhiễm, vi khuẩn và sự lây nhiễm giữa các ấu trùng tôm là sử dụng ozone. Ozone có thể được áp dụng thông qua việc sử dụng máy ozone cung cấp qua venturi hoặc sử dụng một đường ống chữ U kéo dài. Nồng độ ozone trong nước có thể được đo bằng máy đo oxy hóa khử (ORP). Mức độ được cho là làm giảm vi khuẩn Vibrio mà không gây hại cho ấu trùng tôm là 320. Chú ý khi sử dụng phương pháp này chính là cần có hệ thống thông gió thích hợp, tránh việc hít phải khí ozone.
Thêm nữa, việc tháo rời toàn bộ hệ thống đường ống trong trại giống để khử trùng bằng cách ngâm trong 24 giờ với 500 ppm clo sau đó sấy khô cũng rất quan trọng trong việc ngăn ngừa các vấn đề bệnh tật liên quan đến vi khuẩn. Nói cách khác, trại giống sạch là trại hoạt động hiệu quả và có tiềm năng bền vững. Trứng đã được thụ tinh và giai đoạn ấu trùng của tôm rất dễ bị ảnh hưởng bởi các vấn đề liên quan tới vi khuẩn.
Chế độ ăn đảm bảo
Một yếu tố quan trọng trong sản xuất tôm giống chính là phải có thức ăn chất lượng tốt để chuẩn bị cho tôm bố mẹ sinh sản, cũng như cho sự phát triển của ấu trùng tôm trong từng giai đoạn. Tôm mẹ cần một chế độ ăn đa dạng và đầy đủ để tạo ra các nguồn dự trữ năng lượng thích hợp, từ đó tạo ra những quả trứng có thể thụ tinh và cho tỷ lệ nở cao. Để đảm bảo cho sự sống sót trong quá trình phát triển của ấu trùng từ giai đoạn này sang giai đoạn khác, việc lựa chọn thức ăn phù hợp với nồng độ chính xác phải được cung cấp vào đúng thời điểm. Nếu không chú ý đến chi tiết này, trang trại sản xuất tôm giống sẽ rất dễ bị thất bại.
Thông thường, đối với các giai đoạn ấu trùng, mật độ tảo phải thay đổi theo sự gia tăng kích thước của tôm và sự tiến bộ của các giai đoạn ấu trùng, khi nhu cầu dinh dưỡng thay đổi. Hiện nay, trên thị trường rất đa dạng các loại thức ăn cho ấu trùng và tôm trưởng thành có sẵn từ các công ty sản xuất thức ăn thủy sản chuyên dụng. Việc cung cấp dinh dưỡng hợp lý cho ấu trùng bằng cách sử dụng đúng loại, liều lượng tảo và artemia để tạo ra ấu trùng cũng rất quan trọng.
Thiết kế và vị trí của trại giống hợp lý
Vị trí và thiết kế trại giống cũng là một yếu tố quan trọng quyết định thành công. Theo đó, trại giống cần được đặt ở vị trí cách xa các con sông, gần các khu ven biển để có thể tiếp cận nguồn nước biển liên tục và đầy đủ. Cần có chỗ để tăng sản lượng, đảm bảo an toàn sinh học đầy đủ, đường xá thuận tiện, nguồn điện, nguồn nước đảm bảo.
Dr Bill McGraw
Ái Lam lược dịch