Cá chim vây vàng là một trong nhũng đối tượng nuôi quan trọng ở Hồng Kông, Singapore, Đài Loan, Trung Quốc, Malaysia,… Thị trường xuất khẩu chủ yếu là Hồng Kông, Singapore, Đài Loan. Giá bán cá dưới dạng phi lê xuất khẩu vào thị trường này từ 25 – 35 USD/kg.
Cá chim vây vàng có phân bố tự nhiên ở vùng biển Việt Nam nhưng rất ít khi bắt gặp. Năm 2003 Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I đã tiến hành nhập cá hương từ Đài Loan về nuôi thành cá giống. Từ đó mở ra triển vọng nghề sản xuất giống cũng như nuôi thương phẩm loài cá có giá trị kinh tế này.
Hiện nay, tại Việt Nam cá chim vây vàng đã được sản xuất giống nhân tạo thành công nên hoàn toàn chủ động được nguồn giống để đưa vào nuôi thương phẩm. Cùng với việc chủ động được nguồn giống, sử dụng tốt thức ăn công nghiệp dạng viên và có giá bán thương phẩm tương đối cao thì đây là loài nuôi đầy triển vọng có thể phát triển nuôi thương phẩm ở quy mô công nghiệp.
Tại Phú Yên, cá chim vây vàng được nuôi bằng các hình thức khác nhau như nuôi trong ao, trong lồng, hoặc nuôi ghép với tôm. Đặc biệt trong thời gian gần đây, do tình hình dịch bệnh trên tôm nước lợ diễn biến phức tạp nên việc tận dụng ao nuôi tôm nước lợ dịch bệnh bị bỏ hoang để nuôi cá biển nói chung và cá chim vây vàng nói riêng là giải pháp thiết thực để góp phần đa dạng hóa đối tượng nuôi cũng như cải thiện thu nhập cho nông dân. Để có vụ nuôi cá chim vây vàng trong ao đất thành công thì cần lưu ý những vấn đề sau:
1. Cải tạo ao
– Tháo cạn nước ao.
– Cày xới lớp đất mặt đáy ao sâu xuống từ 5 – 10 cm.
– Bón vôi với lượng 7-10 kg/ 100 m2.
– Cấp nước vào ao: Nước lấy vào được lọc kỹ qua lưới dày, sau khi mực nước trong ao đạt 1 – 1,2 m thì tiến hành gây màu nước bằng phân hữu cơ ủ kỷ liều dùng 10 – 20 kg/100 m2. Sau 5-7 ngày màu nước trong ao có màu xanh vỏ đậu thì tiến hành thả giống.
Bảng 1. Một số thông số môi trường ao nuôi cá chim vây vàng thương phẩm
| STT | Các yếu tố | Chỉ số |
| 1 | Nhiệt độ (oC) | 26 – 32 |
| 2 | Oxy hòa tan (mg/l) | 5 – 7 |
| 3 | Độ mặn (‰) | 10 – 28 |
| 4 | pH | 7,5 – 8,5 |
| 5 | NH3 (mg/l) | <0,9 |
2. Chọn giống và thả giống
Con giống có vai trò rất quan trọng trong vụ nuôi, vì vậy cần chọn con giống đảm bảo chất lượng, cụ thể như sau:
Chọn giống:
– Cần chọn con giống khỏe mạnh, cân đối, vây và vẩy nguyên vẹn, không bị tổn thương, cơ thể có màu xám sáng, hoạt động nhanh nhẹn, bơi chìm trong nước, có phản ứng với tiếng động và ánh sáng.
– Cỡ cá giống được khuyến khích thả nuôi trong ao từ 8 – 10 cm/con trở lên.
– Nên mua con giống ở các trại nuôi uy tín và con giống cần được kiểm dịch theo đúng quy định.
Thả giống:
– Trước khi thả cá cần phải thuần hóa độ mặn để độ mặn nước trong bao vận chuyển cá và ao nuôi chênh lệch nhau không quá 5‰.
– Thời gian thả: Thả vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối để tránh cá bị sốc.
– Kỹ thuật thả giống: Thả vào đầu chiều gió, trước khi thả đưa túi cá giống xuống ao trong vòng 5 – 10 phút cho cá thích ứng dần với môi trường nước. Tiếp theo đó mở túi thả cho cá giống ra từ từ.
– Mật độ thả giống khuyến cáo: 2,5 – 3 con/m2.
3. Lựa chọn thức ăn cho cá chim vây vàng
– Thức ăn cho cá chim vây vàng là thức ăn công nghiệp dạng viên nổi, có độ đạm từ 40% trở lên, lipit từ 15% trở lên.
– Thức ăn cần được bảo quản nơi khô ráo thoáng mát, không bị ẩm mốc và còn hạn sử dụng.
– Tùy theo cỡ cá để điều chỉnh cỡ thức ăn cho phù hợp như bảng dưới đây.
Bảng 2. Cỡ thức ăn và lượng thức ăn cho cá chim vây vàng nuôi trong ao
| STT | Cỡ thức ăn | Cỡ cá (g/con) | Lượng thức ăn cho ăn* |
| 1 | Φ = 2 mm | 20 – 80 | 3 – 4 |
| 2 | Φ = 3 mm | 90 – 250 | 2 – 3 |
| 3 | Φ= 5 mm | > 250 | 1,5 – 2 |
* % trọng lượng thân.
4. Chăm sóc và quản lý
Cho cá ăn:
– Cần làm khung bằng nhựa hoặc tre để giữ thức ăn cho cá. Tạo phản xạ cho cá ăn tập trung.
– Hàng ngày cho cá ăn 2 lần vào buối sáng (8 giờ) và chiều mát (17 – 18 giờ).
– Lượng thức ăn cho cá ăn như Bảng 2. Những ngày trời lạnh hoặc trời nóng nên giảm lượng thức ăn hoặc không cho cá ăn.
– Cần quan sát khả năng ăn của cá để điều chỉnh lượng thức ăn cho phù hợp.
Thay nước:
– Theo dõi chất lượng nước ao nuôi hàng ngày, các thông số môi trường ao nuôi cần được duy trì như Bảng 1.
– Hàng tháng thay 20 – 30% lượng nước trong ao nuôi.
Cung cấp quạt nước, bón vi sinh:
– Từ tháng thứ 2 cần cung cấp thêm quạt nước để tăng oxy cho cá, vận hành quạt nước từ 24 giờ đến 5 giờ hàng ngày.
– Định kỳ bón vi sinh cho ao 02 lần/tháng, liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
5. Thu hoạch
– Sau 10 – 12 tháng nuôi có thể thu hoạch cá chim vây vàng thương phẩm, cỡ thương phẩm khoảng từ 700 g/con trở lên.
– Trước khi thu hoạch 01 ngày không nên cho cá ăn.
– Cá chim vây vàng là loài vận động mạnh, ngưỡng oxy cao do vậy không nên thu hoạch vào lúc mặt trời chưa lên (trước 8 giờ) hoặc những ngày trời âm u.
Võ Thị Thu Hiền
Nguồn: Trung tâm Khuyến nông Phú Yên
