Ốc nhồi hay còn gọi là ốc bươu đen đang là loại thực phẩm rất được thị trường ưa chuộng. Nuôi ốc nhồi đang là một hướng phát triển kinh tế mới, nhiều hộ nông dân đã thoát nghèo và vươn lên làm giàu nhờ mô hình chăn nuôi này và mở ra hướng phát triển kinh tế mới. Kỹ thuật nuôi ốc nhồi được đánh giá là khá đơn giản, cách chăm sóc không quá phức tạp, nhưng bà con vẫn cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn kỹ thuật để nuôi ốc nhồi thành công.
I. Kỹ thuật nuôi
1. Chuẩn bị ao nuôi
– Ao nuôi có diện tích từ 200m2 trở lên. Có thể ngăn ra thành nhiều ao nuôi nhỏ có diện tích 100m2 để thuận tiện cho việc chăm sóc.
– Gần nguồn nước ra vào,thường xuyên giữ được mực nước từ 0,8 – 1,2m.
– Ao nuôi cần có cống cấp và thoát nước đặt so le, để thuận tiện cho việc cấp và thoát nước.
– Bờ ao chắc chắn, không rò rỉ.
– Gần nguồn nước ra vào,thường xuyên giữ được mực nước từ 0,8 – 1,2m.
– Ao nuôi cần có cống cấp và thoát nước đặt so le, để thuận tiện cho việc cấp và thoát nước.
– Bờ ao chắc chắn, không rò rỉ.
2. Cải tạo ao
– Tát cạn ao diệt hết cá tạp, vệ sinh xung quanh ao, tu sửa bờ ao đảm bảo chắc chắn.
– Vét lớp bùn thối dưới đáy ao chỉ để lại lượng bùn 15 – 20 cm.
– Dùng vôi bột lượng 7 – 10 kg/100m2 rắc đều đáy và xung quanh bờ ao, ao lâu năm cần tăng lượng vôi 10-15kg/100m2.
– Ao có bùn đen, thối cần tăng lượng vôi sau đó dùng cào,trang đảo bùn. Nếu có điều kiện thì phơi đáy ao 2-3 ngày.
– Lọc nước vào ao qua lưới potylen mắt dầy, mức nước đạt 0,5m sau 3-5 ngày nước trong ao ổn định thì tiến hành thả giống.
Lưu ý: Ốc thường không phân bố đều mà thường tập trung ở một số khu vực nhất định chính vì thế người nuôi nên đa dạng ao nuôi bằng việc tạo địa hình có độ nông và sâu khác nhau để có thể dễ dàng cho việc theo dõi và chăm sóc ốc nhồi một cách hiệu quả.
– Vét lớp bùn thối dưới đáy ao chỉ để lại lượng bùn 15 – 20 cm.
– Dùng vôi bột lượng 7 – 10 kg/100m2 rắc đều đáy và xung quanh bờ ao, ao lâu năm cần tăng lượng vôi 10-15kg/100m2.
– Ao có bùn đen, thối cần tăng lượng vôi sau đó dùng cào,trang đảo bùn. Nếu có điều kiện thì phơi đáy ao 2-3 ngày.
– Lọc nước vào ao qua lưới potylen mắt dầy, mức nước đạt 0,5m sau 3-5 ngày nước trong ao ổn định thì tiến hành thả giống.
Lưu ý: Ốc thường không phân bố đều mà thường tập trung ở một số khu vực nhất định chính vì thế người nuôi nên đa dạng ao nuôi bằng việc tạo địa hình có độ nông và sâu khác nhau để có thể dễ dàng cho việc theo dõi và chăm sóc ốc nhồi một cách hiệu quả.
3. Chọn và thả giống
– Chọn giống: Ốc nhồi giống được chọn cần đảm bảo khỏe mạnh, chất lượng tốt. Phần vỏ không bị sứt, dập cũng như phần đỉnh vỏ cần có màu tươi sáng. Kích thước con giống ≥ 0,5cm.
– Vận chuyển con giống sử dụng phương pháp giữ ẩm, không được đóng kín túi bọc con giống, cần tạo độ thông thoáng với môi trường bên ngoài, nên vận chuyển bằng thùng xốp.
– Thả giống: Không nên thả ốc xuống ao nuôi luôn. Cần thả ốc vào chậu sau đó cho từ từ nước vào chậu để ốc thích nghi với môi trường nước mới. Khoảng 30 – 45 phút sau mới thả ốc xuống ao. Thời điểm thả ốc giống khoảng tháng 4 đến tháng 6 hàng năm. Và cần thu hoạch ốc trước mùa lạnh để giảm thiểu rủi ro.
– Mật độ nuôi phù hợp từ 100 – 200con/m2.
– Trong ao nuôi thả thêm các loại bèo để ốc trú ẩn và có chổ bám, dienj tích bèo biếm khoảng ½ diện tích ao.
– Vận chuyển con giống sử dụng phương pháp giữ ẩm, không được đóng kín túi bọc con giống, cần tạo độ thông thoáng với môi trường bên ngoài, nên vận chuyển bằng thùng xốp.
– Thả giống: Không nên thả ốc xuống ao nuôi luôn. Cần thả ốc vào chậu sau đó cho từ từ nước vào chậu để ốc thích nghi với môi trường nước mới. Khoảng 30 – 45 phút sau mới thả ốc xuống ao. Thời điểm thả ốc giống khoảng tháng 4 đến tháng 6 hàng năm. Và cần thu hoạch ốc trước mùa lạnh để giảm thiểu rủi ro.
– Mật độ nuôi phù hợp từ 100 – 200con/m2.
– Trong ao nuôi thả thêm các loại bèo để ốc trú ẩn và có chổ bám, dienj tích bèo biếm khoảng ½ diện tích ao.
4. Chăm sóc và cho ăn
– Ốc nhồi sống trong môi trường nước ngọt không bị nhiễm mặn. Nhiệt độ thích hợp để ốc sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh là từ 22-30 độ C. Nếu gặp thời tiết nóng hơn hoặc lạnh hơn ốc sẽ dừng đi kiếm ăn và chui vào trú ẩn. Vào mùa đông, nuôi ốc nhồi nếu gặp thời tiết lạnh dưới 10 độ C thì khả năng ốc sẽ bị chết nhiều. Vì vậy, bà con cần có các biện pháp khắc phục khi nuôi ốc vào thời điểm này. Theo kinh nghiệm, bà con nên trồng vào ao nuôi cây bèo tây để giúp ao nuôi được ấm áp vào mùa đông, ốc cũng có nơi để trú ẩn. Không những vậy, đây cũng là nguồn thức ăn của ốc.
– Thức ăn của ốc là những nguồn dễ kiếm trong tự nhiên như lá sắn, rau khoai, bèo lục bình, rau muống, bầu, bí, mướp …ngoài ra có thể kết hợp cho ăn thêm bột cám gạo, bột ngô,… Lượng thức ăn hàng ngày của ốc chiếm khoảng 7 – 10% trọng lượng tổng số lượng ốc dưới ao.
– Mỗi ngày bà con cho ốc nhồi ăn một lần vào một giờ cố định. Ốc gần đến giai đoạn thu hoạch bà con nên tăng lượng thức ăn hàng ngày lên. Nếu trong ao nuôi có nhiều thức ăn từ nguồn tự nhiên thì có thể giảm khẩu phần ăn của ốc.
– Xung quanh bờ ao có thể tận dụng để trồng các loại rau xanh, bầu, bí, mướp.. làm thức ăn cho ốc hoặc thả tự nhiên trong ao để ốc có thể bám vào và tìm kiếm thức ăn.
– Thức ăn của ốc là những nguồn dễ kiếm trong tự nhiên như lá sắn, rau khoai, bèo lục bình, rau muống, bầu, bí, mướp …ngoài ra có thể kết hợp cho ăn thêm bột cám gạo, bột ngô,… Lượng thức ăn hàng ngày của ốc chiếm khoảng 7 – 10% trọng lượng tổng số lượng ốc dưới ao.
– Mỗi ngày bà con cho ốc nhồi ăn một lần vào một giờ cố định. Ốc gần đến giai đoạn thu hoạch bà con nên tăng lượng thức ăn hàng ngày lên. Nếu trong ao nuôi có nhiều thức ăn từ nguồn tự nhiên thì có thể giảm khẩu phần ăn của ốc.
– Xung quanh bờ ao có thể tận dụng để trồng các loại rau xanh, bầu, bí, mướp.. làm thức ăn cho ốc hoặc thả tự nhiên trong ao để ốc có thể bám vào và tìm kiếm thức ăn.
5. Thời gian thu hoạch
– Thời gian nuôi từ khi xuống giống kéo dài từ 4 – 5 tháng với trọng lượng của ốc đạt từ 40 – 50 con/kg, từ tháng thứ 4 trở đi người nuôi có thể thu hoạch tỉa dần những con ốc có kích thước lớn hơn để có thể nuôi gối vụ hoặc giãn mật độ nuôi.
– Nên thu hoạch vào chiều tối hoặc sáng sớm vì đây là thời điểm ốc sẽ nổi lên ăn nhiều, chuẩn bị sẳn một cái vợt và có thể đứng ngay trên bờ để thu hoạch ốc.
II. Kỹ thuật phòng và trị bệnh cho ốc nhồi
1. Ốc nhồi bị nhiễm ký sinh trùng
– Dấu hiệu bệnh: Vỏ ốc bị ăn mòn thành các đường rảnh nhỏ như đường chỉ kim, ăn đục vào bên trong phần thân của ốc. Hoặc tình trạng nắp, miệng ốc bị ăn mòn.
– Nguyên nhân: Môi trường nước bị ô nhiễm hoặc mật độ quá dày, khiến cho ốc nhồi không có nhiều không gian để di chuyển, sẽ là cơ hội để các loại ký sinh trùng dễ dàng tất công và gây hại cho ốc.
– Phòng và trị bệnh: Định kỳ dùng vôi để khử trùng nước và ổn định PH ao nuôi với lượng 1- 2kg/100m2, 2lần/tháng. Sử dụng các loại thuốc sát khuẩn để khử trùng ao nuôi như: Iodine hoặc chế phẩm sinh học làm sạch nước cho ao nuôi.
– Nguyên nhân: Môi trường nước bị ô nhiễm hoặc mật độ quá dày, khiến cho ốc nhồi không có nhiều không gian để di chuyển, sẽ là cơ hội để các loại ký sinh trùng dễ dàng tất công và gây hại cho ốc.
– Phòng và trị bệnh: Định kỳ dùng vôi để khử trùng nước và ổn định PH ao nuôi với lượng 1- 2kg/100m2, 2lần/tháng. Sử dụng các loại thuốc sát khuẩn để khử trùng ao nuôi như: Iodine hoặc chế phẩm sinh học làm sạch nước cho ao nuôi.
2. Bệnh sưng vòi ở ốc nhồi
– Dấu hiệu bệnh: Đầu tiên là ốc nhồi ít di chuyển hơn so với bình thường, khả năng tiêu thụ thức ăn ít đi một cách nhanh chóng. Tiếp theo là ốc nổi trên mặt nước, ở giai đoạn này có thể quan sát thấy vòi của ốc bắt đầu bị thâm, sưng (dễ quan sát nhất là chiều tối và sáng sớm). Tiếp đến ốc khép miệng lại nổi trên mặt nước và có dấu hiệu mất thăng bằng, nằm nghiêng trên mặt nước. Khi vớt ốc lên có mùi hôi, mai của ốc có dấu hiệu không bám sát miệng ốc.
– Nguyên nhân: của căn bệnh này xuất phát từ môi trường bị ô nhiễm ở phạm vi diện rộng trong môi trường sống của ốc khiến ốc không thể di chuyển, hay tìm những nơi có môi trường sống phù hợp để né tránh.
– Phòng và trị bệnh: Thay toàn bộ nước và nên cách ly, vớt hết những con ốc nhồi đang bị bệnh để cách ly với những con ốc nhồi khỏe mạnh. Định kỳ dùng vôi để khử trùng nước và ổn định PH ao nuôi với lượng 1- 2kg/100m2, 2 lần/tháng.Sử dụng các loại thuốc sát khuẩn để khử trùng ao nuôi như: Iodine hoặc chế phẩm sinh học làm sạch nước cho ao nuôi.
– Nguyên nhân: của căn bệnh này xuất phát từ môi trường bị ô nhiễm ở phạm vi diện rộng trong môi trường sống của ốc khiến ốc không thể di chuyển, hay tìm những nơi có môi trường sống phù hợp để né tránh.
– Phòng và trị bệnh: Thay toàn bộ nước và nên cách ly, vớt hết những con ốc nhồi đang bị bệnh để cách ly với những con ốc nhồi khỏe mạnh. Định kỳ dùng vôi để khử trùng nước và ổn định PH ao nuôi với lượng 1- 2kg/100m2, 2 lần/tháng.Sử dụng các loại thuốc sát khuẩn để khử trùng ao nuôi như: Iodine hoặc chế phẩm sinh học làm sạch nước cho ao nuôi.
Nguyễn Thị Trà Lý
Nguồn: Trạm Khuyến nông Cam Lộ
