(Aquaculture.vn) – Nấm đồng tiền là một loại nấm cộng sinh giữa nấm và tảo, thường gây hại cho ao nuôi tôm lót bạt. Nấm đồng tiền có mùi tanh, khiến tôm bị bệnh, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng tôm. Nếu không xử lý kịp thời có thể gây thất bại cho mùa vụ.
Đặc điểm
Nấm đồng tiền thường xuất hiện dưới dạng vảy, cành cây, hoặc sợi mắc vào cành, thậm chí giống hình chân chó. Kích thước của nấm nhỏ nhưng có thể phát triển nhanh trong điều kiện ao nuôi ô nhiễm, có nhiều chất hữu cơ, thức ăn thừa và chất thải.
Nấm đồng tiền gồm tảo và vi khuẩn quang hợp, tạo thành hệ cộng sinh. Tảo cung cấp chất dinh dưỡng cho nấm qua quá trình quang hợp, trong khi nấm hỗ trợ tảo hấp thụ nước và muối khoáng. Tuy nhiên, nấm này tiết ra độc tố gây hại cho tôm, dẫn đến bệnh về đường ruột, khó tiêu hóa và thậm chí chết tôm.
Nguyên nhân
Nấm đồng tiền thường xuất hiện ở đáy và bờ ao nuôi tôm, có hình dạng như vảy, cành cây, búi sợi hay chân chó. Nấm đồng tiền phát triển nhanh chóng trong điều kiện phù hợp, như:
- Ao tôm bị ô nhiễm do dư chất hữu cơ, thức ăn thừa, chất thải của tôm và các sinh vật khác.
- Ao tôm thiếu oxy, có nhiều khí độc như amoni, nitrit, nitrat, sulfua, metan,…
- Ao tôm có nhiệt độ thấp, độ pH không ổn định, độ mặn thay đổi thất thường.
- Ao tôm bị nhiễm các loại vi khuẩn, vi bào tử, ký sinh trùng, động vật nguyên sinh gây bệnh cho tôm.
Dấu hiệu nhận biết
Nấm đồng tiền có thể nhận biết qua các dấu hiệu sau:
Nấm đồng tiền có màu xanh lục, trắng, vàng hay nâu, tùy theo loại tảo cộng sinh với nấm.
Nấm đồng tiền có mùi tanh rất khó chịu, khiến tôm bỏ ăn, yếu, chậm lớn, dễ bị bệnh.
Nấm đồng tiền có thể gây ra các bệnh cho tôm như: bệnh đường ruột, bệnh óp thân, bệnh còi cọc, bệnh teo gan, bệnh phân trắng, bệnh lỏng ruột,…
Nấm đồng tiền có thể tạo ra các cụm nấm, là nơi trú ngụ của nhiều sinh vật gây bệnh cho tôm, như vi khuẩn Vibrio, vi bào tử, ký sinh trùng, động vật nguyên sinh,…
Cách xử lý
Cải tạo đầu vụ nuôi
Trước khi khởi động một mùa vụ mới, việc làm sạch ao nuôi là bước không thể bỏ qua:
- Sử dụng dung dịch vôi nung (CaO) hòa với nước, sau đó quét lên toàn bộ bạt ao. Một lớp vôi dày sẽ tăng cường khả năng loại bỏ nấm và bào tử của chúng.
- Đối với ao có bạt phủ kín đáy và bờ, áp dụng liều lượng vôi 700 – 800kg/1.000 m2 và đảm bảo ao được phơi khô trong 2-3 ngày.
- Xịt rửa và vệ sinh ao nuôi một lần nữa, sau đó phơi thêm 5-7 ngày.
Xử lý nấm đồng tiền khi ao đang nuôi tôm
Khi phát hiện sự xuất hiện của nấm đồng tiền, các biện pháp xử lý kịp thời và hiệu quả cần được áp dụng ngay lập tức:
- Giảm lượng thức ăn hàng ngày cho tôm, đồng thời tăng cường bổ sung vitamin C vào ao nuôi để cải thiện sức đề kháng cho tôm.
- Không chà xát bề mặt nấm để tránh phát tán bào tử và tạo ra độc tố.
- Sử dụng men vi sinh xử lý nước kết hợp với 5kg mật đường, tạt đều xuống ao nuôi và sục khí liên tục để nâng cao hiệu quả xử lý nước.
- Áp dụng men vi sinh, cung cấp hệ lợi khuẩn cho đường ruột và cho tôm ăn đều đặn suốt mùa vụ.
Bảo Châu (Tổng hợp)