Tại hội thảo “Thực trạng, giải pháp dinh dưỡng và thức ăn trong nuôi biển công nghiệp tại Việt Nam” ngày 15.9, Thứ trưởng Bộ NN – PTNT Phùng Đức Tiến cho rằng, muốn phát triển bền vững nuôi biển, phải làm chủ được thức ăn, dinh dưỡng bởi đây là yếu tố quyết định tới giá thành, chất lượng sản phẩm.
Mỗi năm nhập 140 – 150 nghìn tấn
Theo Tổng cục Thủy sản, tổng diện tích tiềm năng nuôi biển ở nước ta khoảng 500.000ha, trong đó diện tích nuôi vùng bãi triều ven biển là 153.300ha; diện tích nuôi vùng vũng vịnh, eo ngách và ven đảo là 79.790ha và nuôi vùng biển xa bờ 100.000ha. Đến năm 2021, Việt Nam có khoảng 8 triệu m3 lồng nuôi biển, với sản lượng đạt trên 700.000 tấn.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá, Việt Nam có tiềm năng to lớn để phát triển nuôi biển. Tuy vậy, việc sản xuất và cung cấp thức ăn chuyên cho nghề nuôi cá biển vẫn chưa phát triển dù đây là yếu tố quyết định tới giá thành, chất lượng sản phẩm.
Ông Lê Văn Khôi, đại diện Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I cho biết, thức ăn cho nuôi biển gồm 2 loại (thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh phục vụ nuôi công nghiệp; thức ăn tự chế từ tận dụng các loại phế phụ phẩm trong nông nghiệp, các loài cá tạp) và được cung cấp bởi 2 nguồn chính là sản xuất trong nước và nhập ngoại.
Phần lớn lượng thức ăn công nghiệp cho nuôi biển do các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài sản xuất hoặc nhập ngoại nên khó kiểm soát được giá thành, chất lượng, nguồn gốc của thức ăn cũng như khả năng và các phương thức cung cấp.
Thực tế, một số công ty đã tham gia sản xuất thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho nuôi biển, sản lượng 40.000 – 50.000 tấn/năm. Tuy nhiên, khối lượng thức ăn thủy sản phải nhập khẩu hàng năm rất lớn, khoảng 140.000 – 150.000 tấn thức ăn từ Thái Lan, Hồng Kông và Đài Loan (Trung Quốc).
Tiến tới chủ động sản xuất trong nước
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Đinh Văn Thiệu cho biết, tỉnh đang xây dựng Đề án phát triển nuôi biển công nghệ cao giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045 nhằm phát triển nghề nuôi trồng thủy sản theo phương thức nuôi công nghiệp, hiện đại, quy mô lớn. Việc nghiên cứu các giải pháp dinh dưỡng và thức ăn trong nuôi biển công nghiệp cao sẽ góp phần vào định hướng phát triển nuôi biển của tỉnh, ông Thiệu nhấn mạnh.
Để sản xuất thức ăn phục vụ nuôi biển chất lượng, ông Lê Văn Khôi cho rằng, hướng đi cần quan tâm là đa dạng hóa nguyên liệu, cải tiến phương thức sử dụng nguyên liệu và nghiên cứu nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên liệu. Ngoài ra, cần nâng cao hiệu quả sử dụng thức ăn công nghiệp nhằm tiết kiệm chi phí, tăng lợi nhuận.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết, nhằm làm chủ thức ăn, dinh dưỡng, Bộ NN – PTNT đã đề ra 6 nhiệm vụ trọng tâm tại Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Đó là nghiên cứu, phát triển các công thức thức ăn, nguyên liệu chế biến thức ăn phù hợp với từng loài và giai đoạn phát triển, đặc biệt là con non, con giống. Xây dựng các khu sản xuất thức ăn tập trung, gắn với khu dịch vụ hậu cần nghề cá và vùng nuôi biển tập trung; tiến tới chủ động sản xuất trong nước. Xã hội hóa công tác nghiên cứu về thức ăn phục vụ nuôi biển, chú trọng hỗ trợ các doanh nghiệp, thành phần kinh tế đầu tư vào nghiên cứu, phát triển thức ăn phục vụ nuôi biển.
Cùng với đó, vừa nghiên cứu, vừa nhập công nghệ, thiết bị và công thức thức ăn cho các đối tượng nuôi để từng bước làm chủ công nghệ. Đào tạo, phát triển đội ngũ cán bộ chuyên nghiên cứu về dinh dưỡng, thức ăn cho các đối tượng nuôi trồng thủy sản, trong đó có nuôi biển. Đồng thời, thu hút nguồn lực trong và ngoài nước phát triển sản xuất thức ăn công nghiệp nuôi biển có công nghệ hiện đại, quản lý tiên tiến, liên kết chặt chẽ.
