(Aquaculture.vn) – Để chấm dứt việc xả bỏ gây lãng phí trứng tôm và thúc đẩy sản xuất tôm giống, nhà khoa học SEAFDEC/ AQD, Tiến sĩ Leobert de la Peña đã nghiên cứu và áp dụng thành công phương pháp khử trùng để chọn lọc hậu ấu trùng sạch bệnh có thể được sản xuất thành công từ tôm bố mẹ bị nhiễm bệnh.
Tổ hợp sản xuất tôm giống SEAFDEC/AQD nhằm thúc đẩy sản xuất tôm giống chất lượng cao và giúp vực dậy ngành tôm sú ở Philippines. Tại đây, những con tôm giống được sàng lọc mầm bệnh thông qua các xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR), trước khi cho trứng vào trại giống an toàn sinh học cao. Sau khi thả trứng, tôm bố mẹ được kiểm tra virus hội chứng Đốm trắng (WSSV), virus monodon baculovirus (MBV), virus hoại tử cơ quan tạo máu và hạ bì truyền nhiễm (IHHNV), virus đầu vàng (YHV), bệnh Hoại tử gan tụy cấp tính (AHPND) và ký sinh trùng Enterocytozoon hepatopenaei (EHP).
Tiến sĩ de la Peña cho biết, “Chúng tôi thu thập trứng từ mỗi con tôm sinh sản và rửa chúng bằng nước biển đã được khử trùng bằng tia cực tím. Trứng đã rửa sạch sẽ tiếp tục được khử trùng bằng i ốt sau đó được rửa sạch lại một lần nữa bằng nước biển đã khử trùng”.
Thực tế đã chứng minh, trứng được khử trùng từ một số lô tôm bố mẹ bị nhiễm bệnh đã phát triển bình thường và không mang mầm bệnh. Điều này đã giúp trại giống thử nghiệm đạt tỷ lệ sống 19% (tôm mới nở đến hậu ấu trùng) vào năm 2020, cao hơn gấp đôi so với chỉ 9% vào năm 2018, trước khi áp dụng phương pháp khử trùng.
Khử trùng trứng đã giúp trại giống thử nghiệm cắt giảm tổn thất do tiêu hủy những con tôm bố mẹ bị nhiễm bệnh và trứng của chúng. Ở Philippines, mỗi con tôm sinh sản có giá từ 31 – 42 USD, trong khi trứng phát triển thành công thành hậu ấu trùng có giá từ 4 – 5 USD/1.000 PL.
Biện pháp này càng trở nên quan trọng hơn khi ngày càng nhiều cá thể tôm bố mẹ đánh bắt tự nhiên được thu mua về phát hiện nhiễm WSSV khét tiếng. “Vào giữa những năm 2000, chúng tôi phát hiện khoảng 0,3 – 10% tôm trong tự nhiên bị nhiễm WSSV và gần đây, tỷ lệ này đã tăng lên 60%”, Tiến sĩ de la Peña chia sẻ.
Mặc dù hiện nay, các trại giống có thể phát hiện mầm bệnh dễ dàng hơn thông qua phương pháp PCR, nhưng theo ước tính sơ bộ về sự lây lan đáng báo động của WSSV (tăng gấp 10 lần) như hiện nay có thể dẫn đến thiệt hại kinh tế đáng báo động cho các trại tôm giống.
Philippines từng là một trong những quốc gia sản xuất tôm hàng đầu thế giới, thu hoạch 120.000 tấn tôm sú vào năm 1992, trị giá 300 triệu USD. Do bùng phát nhiều loại bệnh trên tôm khác nhau, sản lượng quốc gia hiện nay chỉ bằng khoảng 1/3 khối lượng năm 1992, ở mức 42,45 nghìn tấn, trị giá 20,60 tỷ Php.
SEAFDEC/AQD đang tiếp tục hoàn thiện các giao thức và công nghệ của mình để hợp tác trong tương lai với các cơ quan chính phủ Philippines như Cục Thủy sản và Tài nguyên Thủy sản (DA-BFAR) và Viện Phát triển Nghiên cứu Thủy sản Quốc gia (NFRDI).
Tố Uyên (Theo Seafdec)
