Trên diện tích 14 ha mặt nước đập nhận thầu, nhiều năm qua, gia đình ông Đặng Xuân Hùng, thôn An Lạc, xã Hoằng Hải (Hoằng Hóa) chỉ nuôi thả các loại cá chép, trôi, trắm, không dám thả cá mè.
Bởi theo ông Hùng, tuy nuôi cá mè có nhiều ưu điểm, không cần phải bỏ vốn đầu tư mua thức ăn vì loài cá này sống ở tầng nước nông, chuyên ăn các loại tảo và phân của các loại cá khác thải ra nên được ví như công nhân vệ sinh môi trường. Song, do loại cá này ít được người tiêu dùng đón nhận, giá bán lại rẻ hơn nhiều so với các loại cá khác nên dù có nhiều ưu điểm, gia đình ông cũng không dám nuôi. Tuy nhiên, khi Công ty CP Thủy sản Greenfish Thanh Hóa ký hợp đồng cung ứng nguồn giống và bao tiêu sản phẩm, gia đình ông tham gia ngay.
Được công ty cung ứng 4 tạ cá giống, với giá bán 4 triệu đồng/tạ bằng hình thức trả chậm, sau hơn 6 tháng đưa vào nuôi thả (từ tháng 8-2022), đến nay trọng lượng mỗi con cá đã đạt từ 0,5 đến 0,6 kg, đáp ứng yêu cầu thu mua của công ty. Tuy chưa tổ chức đánh bắt do mực nước trong hồ hiện tại rất lớn nhưng với trọng lượng cá như hiện nay, nếu đánh bắt gia đình ông sẽ có thêm 24 tấn cá mè. Với giá thu mua ký hợp đồng với công ty là 7.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí (tiền giống cá và tiền thuê nhân công), gia đình tôi dự kiến có thêm khoản lợi nhuận trên 120 triệu đồng.
Nói về việc liên kết với Công ty CP Thủy sản Greenfish Thanh Hóa, ông Lê Huy Cường, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hoằng Hóa, cho biết: Tuy việc liên kết bước đầu mới triển khai, thực hiện được 1 mô hình, song qua theo dõi, nắm bắt từ phía hộ nuôi, có thể khẳng định nếu phía công ty thực hiện đúng như hợp đồng đã ký kết với các hộ dân, mô hình liên kết này đem lại hiệu quả rõ rệt.
Ngoài giải quyết được đầu ra với giá cả ổn định, tạo thêm nguồn thu nhập cho hộ tham gia nuôi, thả xen cá mè có tác dụng làm sạch môi trường ao, giúp các loại cá khác sinh trưởng, phát triển tốt. Chính vì hiệu quả như vậy nên ngoài triển khai mô hình ở gia đình ông Đặng Xuân Hùng, xã Hoằng Hải, tới đây huyện sẽ xem xét triển khai thêm ở các xã Hoằng Trung, Hoằng Đạo… là những địa phương có diện tích ao nuôi từ 2 ha trở lên.
Được biết, ngoài liên kết nuôi cá mè phục vụ xuất khẩu trên địa bàn huyện Hoằng Hóa, Công ty CP Thủy sản Greenfish Thanh Hóa còn liên kết tại một số huyện như: Yên Định, Vĩnh Lộc, Hà Trung, Triệu Sơn… Ông Cao Thành Thọ, giám đốc công ty cho biết: Nhu cầu cá mè làm nguyên liệu chế biến phục vụ xuất khẩu của công ty rất lớn, khoảng 50 – 60 tấn/ngày mới đáp ứng được công suất nhà máy.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay, việc thu mua cá mới chỉ đáp ứng 3 – 4 tấn/ngày (tương đương 7 – 10% công suất), chưa kể không phải ngày nào cũng mua được. Khắc phục tình trạng này, công ty phải sử dụng nguồn cá nước mặn chế biến ra các sản phẩm chả cá, bột cá xuất khẩu sang thị trường các nước như Trung Quốc, Hàn Quốc…
Vì vậy, để giảm dần việc phụ thuộc vào nguồn cá nước mặn, ngoài thực hiện thu mua cá nước ngọt ở các tỉnh ngoài thông qua các đại lý, năm 2022, công ty đã phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp các huyện: Hà Trung, Yên Định, Vĩnh Lộc, Hoằng Hóa tổ chức hội thảo, mời các hộ nuôi cá nước ngọt và đã có hàng chục hộ tham gia ký hợp đồng liên kết tiêu thụ cá mè. Với giá thu mua 7.000 đồng/kg cá tại hồ và 10.500 đồng/kg tại cơ sở sản xuất ở thị xã Nghi Sơn, người nuôi cá sẽ thu lợi nhuận hàng chục triệu đồng/vụ nuôi.
Cũng theo ông Thọ, lợi nhuận từ liên kết nuôi cá mè phục vụ chế biến sản phẩm thủy sản xuất khẩu đã được khẳng định, tuy nhiên, do mô hình nuôi mới không tránh khỏi khó khăn do người nuôi chưa toàn tâm, toàn ý nên vẫn còn tính chất thăm dò. Vì vậy, các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền về hiệu quả của việc liên kết nuôi cá mè để đông đảo người dân có diện tích ao nuôi cá nước ngọt tham gia liên kết. Công ty sẽ thực hiện đúng cam kết với các hộ đã ký hợp đồng trong việc bao tiêu sản phẩm cá mè. Có như vậy mới bảo đảm nguồn nguyên liệu phục vụ hoạt động đảm bảo công suất, các bên cùng có lợi.
