Những ngày này, về các cánh đồng thuộc vùng trũng của xã Vĩnh Trung, huyện Vị Thủy, nhất là tại ấp 2 và ấp 3 của địa phương này sẽ dễ dàng bắt gặp những mảnh ruộng không canh tác vụ lúa Thu đông đã được người dân tận dụng đưa nguồn nước lũ vào để thực hiện mô hình nuôi cá ruộng. Đây được xem là giải pháp rất khả thi trong việc giúp người dân nông thôn có thêm nguồn thu nhập khá hấp dẫn trong mùa lũ. Do đó, mô hình được đông đảo bà con thực hiện trong nhiều năm qua và ngày càng phát triển về số hộ và diện tích nuôi.
Anh Nguyễn Văn Vũ, là một trong những hộ tiên phong thực hiện mô hình nuôi cá ruộng trong mùa lũ hơn 10 năm qua tại ấp 3, xã Vĩnh Trung, huyện Vị Thủy, thông tin: “Do nơi đây là vùng trũng nên thường bị nước ngập sâu vào mùa lũ, từ đó bà con chỉ canh tác được 2 vụ lúa trong năm là Đông xuân và Hè thu, riêng vụ lúa Thu đông thì bỏ đất trống. Tuy nhiên, khi nhận thấy tiềm năng về việc nuôi cá ruộng trong mùa lũ có tính khả thi và mang lại nguồn thu nhập cho gia đình trong những tháng nhàn rỗi nên tôi đã mạnh dạn thực hiện mô hình nuôi cá ruộng từ năm 2006 đến nay và năm nào cũng mang lại nguồn thu nhập hấp dẫn cho gia đình”.
Theo đó, sau khi thu hoạch lúa Hè thu xong thì anh Vũ và bà con nơi đây tiến hành mua cá giống về thả trước trong mương vườn khoảng một tháng để cho cá làm quen với môi trường tự nhiên và cá đủ lớn trước khi thả ra ruộng; với cách làm này sẽ hạn chế việc hao hụt cá giống.
Sau đó, đợi đến thời điểm giữa tháng 8 dương lịch, khi con nước lũ bắt đầu về làm ngập các cánh đồng lúa chét (lúa lên tự nhiên sau khi cắt lúa Hè thu chính vụ) thì anh Vũ và bà con nơi đây tiến hành thả cá giống ra ruộng để nuôi. Ngoài một số loài cá giống là cá chép vàng, cá mè hoa, cá chim trắng, sặc rằn… thì bà con còn dẫn dụ cá rô, cá lóc ngoài tự nhiên vào đồng ruộng để nuôi nhằm tăng số lượng loài và sản lượng khi thu hoạch.
Sở dĩ mô hình nuôi cá ruộng đang được người dân trên địa bàn huyện Vị Thủy nhân rộng là khi thực hiện mô hình, nông dân rất ít tốn công chăm sóc mà còn không sợ thua lỗ và có đầu ra ổn định. Bởi, nông dân chỉ tốn tiền mua cá giống, cũng như một ít thức ăn vào giai đoạn thả cá trong mương vườn và tiền mua lưới cước bao xung quanh ruộng, nhưng 2-3 năm mới đổi lưới cước một lần.
Khi thả cá lên ruộng thì trong suốt quá trình nuôi, nông dân không phải bổ sung thức ăn cho cá mà cá tự kiếm nguồn thức ăn từ lúa chét, rơm rạ, côn trùng ngoài đồng ruộng để lớn. Chỉ có mỗi một công việc mà bà con phải làm trong suốt quá trình nuôi cá là đi kiểm tra bờ bao, lưới cước xung quanh để gia cố lại nhằm đề phòng cá ra bên ngoài.
“Mọi năm, gia đình tôi chỉ thả nuôi trên diện tích khoảng 6 công ruộng của mình, với 20kg cá giống; riêng năm nay tôi thả đến 30kg cá giống (gồm cá chép vàng và mè hoa) trên tất cả diện tích hơn 1ha đất ruộng của gia đình. Với diện tích thả nuôi của những năm trước thì vào vụ thu hoạch, gia đình tôi cân cho thương lái với sản lượng từ 1-1,2 tấn cá các loại, với giá bán từ 8.000-60.000 đồng/kg (tùy loại). Do chi phí đầu tư thấp và nhẹ công chăm sóc nên sau khi trừ chi phí đầu tư thì ở mỗi vụ nuôi, gia đình tôi kiếm được nguồn lợi nhuận khoảng 20 triệu đồng/6 công ruộng”, anh Vũ thông tin thêm.
Cùng thông tin về tình hình nuôi cá ruộng trong năm nay, anh Ngô Văn Vô, ở ấp 3, xã Vĩnh Trung, huyện Vị Thủy, cho hay: “Ở vụ nuôi cá này, gia đình tôi thả 30kg cá giống, gồm cá chép, cá mè và sặc rằn. Mặt thuận lợi của vụ nuôi năm nay là giá cá giống được ổn định như mọi năm khi dao động từ 65.000-70.000 đồng/kg (tùy loại). Tuy nhiên, vấn đề trở ngại là mực nước trên đồng trong thời gian qua tương đối thấp, nước chỉ cao trong vài ngày gần đây nên phần nào làm chậm sự phát triển của cá. Hy vọng rằng, đợt thủy triều dâng cao lần này sẽ kéo dài để cho cá có nguồn thức ăn và phát triển tốt hơn trong thời gian tới”.
Theo chia sẻ của nhiều hộ dân đang nuôi cá ruộng trên địa bàn huyện Vị Thủy, thông thường sau thời gian nuôi khoảng 2 tháng trên ruộng thì nông dân tiến hành thu hoạch cá để chuẩn bị đất gieo sạ vụ lúa Đông xuân. Hộ nào không có ao, mương vườn để trữ cá thì bán ngay cho thương lái, riêng gia đình nào có điều kiện thì nuôi thêm một khoản thời gian nữa trong ao, mương vườn của gia đình, khi đến cận Tết Nguyên đán sẽ tiến hành bán cá cho thương lái. Bởi, khi bán cá vào thời điểm cận tết thì giá bán thường sẽ cao, từ đó tăng thêm nguồn thu nhập.
Ông Trương Văn Trí, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Vị Thủy, cho biết: Hàng năm, mô hình nuôi cá trên ruộng lúa trong mùa lũ tại địa bàn huyện đạt khoảng 1.500ha. Riêng năm nay, huyện được Sở NN&PTNT tỉnh phân bổ phát triển thêm 420ha nhằm đạt chỉ tiêu chung của toàn ngành là tăng thêm diện tích 2.000ha nuôi thủy sản.
Thực hiện theo chỉ đạo của Sở NN&PTNT tỉnh, thời gian qua, toàn ngành nông nghiệp huyện đã tập trung khuyến cáo người dân tăng diện tích nuôi cá ruộng, đồng thời xuất phát từ hiệu quả thực tế của mô hình này mang lại trong nhiều mùa lũ qua nên nông dân huyện Vị Thủy ngày càng nhân rộng mô hình nuôi cá ruộng tại các vùng trũng trong huyện. Khả năng trong mùa lũ năm nay, diện tích nuôi cá ruộng của huyện sẽ vượt mức 2.000ha. Với tín hiệu tích cực này, tin rằng, lĩnh vực thủy sản sẽ có sự đóng góp mạnh mẽ vào mức tăng trưởng chung của ngành nông nghiệp huyện vào cuối năm, đồng thời góp phần làm tăng trưởng cho ngành nông nghiệp tỉnh.
Hữu Phước
Nguồn: Báo Hậu Giang