Hiện nay, khí hậu trở nên khắc nghiệt do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Vì thế, dự báo mùa đông nhiệt độ sẽ xuống rất thấp. Do đó, để nuôi đàn cá qua đông hiệu quả, cần chủ động phòng chống và giảm thiểu thấp nhất thiệt hại cho động vật thủy sản do rét đậm, rét hại kéo dài gây ra. Người nuôi cần lưu ý một số vấn đề trong chăm sóc nuôi dưỡng cá qua đông cụ thể như sau:
Chuẩn bị ao nuôi cho đàn cá
Để nuôi dưỡng cá qua đông đối với ao cá giống và cá thương phẩm, cần tránh dùng những ao bị ảnh hưởng trực tiếp hướng gió đông bắc.
Ao phải có bờ chắc chắn, không bị rò rỉ. Mực nước có độ sâu từ 1,5 – 2m. Nguồn nước bơm vào ao phải sạch, không bị ô nhiễm.
Vấn đề cải tạo ao: Thông thường, vào trước mùa đông người nuôi sẽ hoạch hết cá giống, cá thịt phân loại để lưu giữ và nuôi qua đông. Cần tát cạn nước ao sau khi thu hoạch. Đồng thời vét bớt bùn đáy, chỉ để lại một lớp bùn sâu khoảng 15 – 20cm. Tiến hành tu sửa bờ ao, cống. Xử lý ao bằng vôi bột, liều lượng khoảng 8 – 10 kg /100m2 ao. Sau đó, tiếp tục cấp nước vào ao từ 1,8 – 2,2m.
Thả cá trong nuôi dưỡng cá qua đông
Sau khi cải tạo ao xong, gây màu tạo nguồn thức ăn là động thực vật phù du đối với ao nuôi cá giống. Trước khi thả cá giống cần phân loại, đong đếm. Việc này giúp tiện cho việc chăm sóc và quản lý sau này.
Với cá nuôi thương phẩm cũng phải phân loại kích cỡ, số lượng để tiện trong quá trình chăm sóc. Thả cá vào những ngày thời tiết nắng ấm.
Việc chăm sóc quản lý trong việc nuôi dưỡng cá qua đông
Chế độ dinh dưỡng cho cá
Thời điểm trước khi đưa cá vào lưu giữ cần tăng cường dinh dưỡng cho cá. Sẽ giúp cá béo khỏe, có sức đề kháng với bệnh tật cũng như có khả năng chịu đựng được thời tiết lạnh giá. Đảm bảo về số lượng và chất lượng khi cho cá ăn. Đối với cá giống và cá thương phẩm trong thời gian lưu giữ, vẫn cho cá ăn vào lúc thời tiết ấm. Thời gian cho ăn khoảng 9 – 10 giờ sáng hoặc 14 giờ chiều.
Lượng thức ăn bằng 1 – 1,5% trọng lượng cá trong ao. Thức ăn cần đảm bảo có hàm lượng đạm 18 – 22%. Có thể cho ăn bằng thức ăn công nghiệp hoặc thức ăn tự phối chế. Thành phần phối chế như sau: bột cá 10%, bột đậu tương 20%, bột cám gạo 70%. Đối với cá trắm cỏ cho ăn thêm thức ăn xanh với lượng 20 – 25 kg/100kg cá/ngày. Khi cho ăn cần đảm bảo nghiêm túc yêu cầu 4 định: định thời gian, địa điểm, chất lượng, số lượng. Bổ sung thuốc, chất dinh dưỡng vào thức ăn để phòng các bệnh và tăng khả năng chống rét cho cá như tỏi, Vitamin C.
Lưu ý trong chăm sóc quản lý
Khi nhiệt độ nước thấp, cá dễ bị mắc bệnh nấm thủy mi. Vì vậy, khi nuôi cá trong ao nên hạn chế đánh bắt, giữ mực nước ổn định 1,5 – 2m.
Không dùng phân hữu cơ bón trực tiếp xuống ao để tránh các mầm bệnh phát triển gây bệnh cho cá nuôi. Định kỳ, hàng tháng xử lý môi trường ao nuôi khoảng 2 lần, bằng vôi bột hòa nước té đều khắp ao với lượng 2 – 3 kg/100m3 nước. Hằng ngày kiểm tra hoạt động của cá, khả năng sử dụng thức ăn, môi trường ao nuôi và tình hình dịch bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời.
Kỹ thuật chống rét khi nuôi dưỡng cá qua đông
Đối với cá giống:
Nên dừng cho cá ăn khi thời tiết lạnh giá kéo dài nhiệt độ nước xuống dưới 8 -140C nên dừng cho cá ăn. Chủ động nâng cao mực nước từ 1,5 – 2m. Có thể thả bèo tây, rau muống phủ kín 1/3 (hoặc 2/3) diện tích mặt ao. Dùng rơm, rạ cuộn thành từng bó cho xuống các góc ao để cá trú rét. Với ao nhỏ có thể dùng nylon phủ trên ao, tạo thành ngôi nhà chống rét cho cá giống.
Vào thời điểm nhiệt độ trên 180C, tập trung cho cá ăn thức ăn tinh giàu đạm. Việc này nhằm tăng cường khả năng chịu rét cho cá. Trong suốt thời gian trú đông không được dùng lưới kéo cá để kiểm tra, đánh bắt tránh cá bị xây xát dẫn đến nhiễm bệnh và chết. Sau khi hết rét, cần cho cá ăn tích cực đảm bảo đủ chất lượng, số lượng để cá sinh trưởng và phát triển tốt.
Đối với cá thịt:
Sau khi tiến hành thu hoạch, cần tuyển chọn lại cá (cá chim trắng, rô phi, trắm cỏ…) chưa đủ cỡ thu hoạch để tiến hành chống rét và nuôi lớn tiếp để bán vào thời điểm sau tết âm lịch hoặc đầu năm. Cần chọn ao có diện tích khoảng 300 – 1.000m2, độ sâu 1,2 – 1,5m, kín gió. Sau khi thả cá vào, tiếp tục cho ăn bằng thức ăn công nghiệp, thức ăn tinh vào những ngày ấm. Cá sẽ tăng khả năng chịu rét. Dùng sọt đựng rơm thả xuống đáy ao để cá chui vào trú đông. Trên mặt ao thả bèo kín 1/2 ao về phía bắc. Nếu có điều kiện có thể dùng nilon phủ kín mặt ao. Tăng cường bổ sung dinh dưỡng, thức ăn có độ đạm cao để giúp cá chống rét tốt hơn.
*Chú ý: Đối với một số vật nuôi khác như lươn, ếch cũng cần phải có biện pháp chống rét. Các biện pháp như: Che kín bể nuôi bằng bạt nilon, lá dừa… Mặt ao, bể nuôi thả bèo tây chiếm 2/3 diện tích về phía hướng gió. Để tránh rét cho ếch, dùng lá dừa khô tạo thành những ụ ở những chỗ ếch thường nằm.
Lươn, ếch phải được chăm sóc kỹ, cho ăn bình thường. Cần bổ sung thêm Vitamin C vào khẩu phần ăn giúp ếch tăng sức đề kháng. Vào những ngày nắng ấm hoặc buổi trưa trời nắng cần cho vật nuôi ăn đầy đủ. Tăng giảm lượng thức ăn tùy thuộc vào sức ăn để lươn, ếch khỏe mạnh, có khả năng chống rét.
Quý Diễm
pqm.com.vn
