(Aquaculture.vn) – Năm 2021 đi qua, để lại nhiều dấu ấn khi nghề nuôi tôm Quảng Nam vượt khó, đạt được nhiều thành tựu quan trọng, là động lực để phát triển bền vững trong năm 2022.
Hướng mở nuôi tôm
Năm 2021, nuôi tôm trên tổng diện tích hơn 3.000ha, các nông hộ Quảng Nam đã thu hoạch được hơn 18.000 tấn. Ông Ngô Tấn – Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Quảng Nam khẳng định, thành quả thu được là rất khả quan. “Ngoài ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch Covid-19, khi thị trường thu hẹp với hàng loạt các nhà máy chế biến tôm nguyên liệu phải đóng cửa, hoặc tạm ngưng hoạt động, con tôm còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do thời tiết thất thường”, ông Ngô Tấn nói.
Sản xuất trên 1.400ha diện tích, các nông hộ ở huyện Núi Thành đã thu được sản lượng khá với hơn 8.000 tấn. Đây là một trong những địa phương trọng điểm nghề nuôi thủy sản của Quảng Nam. Ông Lê Văn Hiệp – Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Núi Thành cho biết, rất phấn khởi với cách tổ chức sản xuất bài bản, đầu tư nuôi tôm khoa học của người nông dân. Đặc biệt, nuôi tôm ứng dụng công nghệ Biofloc đã cho hiệu quả cao, tiêu biểu như nông hộ Phạm Đình Tiễn (thôn Hà Lộc, xã Tam Tiến, Núi Thành). Trên 9ha diện tích, ông Tiễn đầu tư 3 phân khu nuôi tôm gồm khu ương nuôi tôm giống, khu xử lý nước thải, khu nuôi tôm thịt để bán thương phẩm. Tôm giống chất lượng cao được ông Tiễn thả vào bể ương, nuôi với mật độ cao (5.000 con/m3) từ nguồn nước được xử lý diệt khuẩn triệt để ở hệ thống ao lắng. Ở giai đoạn đầu này, do chưa có phân tôm, thức ăn dư thừa và vỏ tôm nên ông sử dụng hỗn hợp nước, vi sinh và cám gạo để tạo Biofloc. Dùng quạt và sục khí liên tục để Biofloc phát triển ức chế vi sinh vật gây bệnh. Với hệ thống Biofloc có được, chất thải được xử lý ngay nhờ vai trò của các vi sinh vật, đồng thời chuyển hóa nguồn phân thải của tôm, thức ăn dư thừa thành chất dinh dưỡng với độ đạm lên tới 30% làm thức ăn cho tôm.
Sau khoảng 30 ngày nuôi, bước vào giai đoạn 2, tôm giống đang nuôi cùng hệ thống Biofloc được chuyển vào ao nuôi tôm thịt có mái che để giữ nhiệt độ, tránh thời tiết khắc nghiệt. Ở giai đoạn này, tôm thương phẩm sinh trưởng nhờ vào thức ăn công nghiệp và các hạt floc. Nhờ duy trì hệ thống Biofloc nên môi trường nước nuôi tôm ổn định, không phải thay, tránh các yếu tố gây bệnh xâm nhập. Khi tôm đạt kích cỡ 40 – 50 con/kg, ông Tiễn xuất bán. Với cách đầu tư bài bản, 26 ao nuôi tôm của nông hộ đem lại nguồn thu nhập hàng chục tỷ đồng mỗi năm.
Thành quả khác của nghề nuôi tôm Quảng Nam là áp dụng VietGAP với 3 vụ thay vì 2 vụ truyền thống. Ông Đỗ Văn Tân – nông hộ nuôi tôm ở thôn Kim Đới (xã Tam Thăng, TP.Tam Kỳ) cho biết, thời điểm tháng 8, tháng 9, do tác động của dịch bệnh Covid-19, giá tôm thương phẩm xuống rất thấp, cỡ tôm 100 con/kg chỉ có giá 80 nghìn đồng/kg. Từ đầu tháng 10, giá tôm tăng trở lại nên ông cải tạo 3 ao nuôi có diện tích 7.500m2, thả 45 vạn tôm giống Việt Úc để nuôi thương phẩm. Nhờ áp dụng nuôi tôm sạch theo phương thức VietGAP nên tôm phát triển tốt, đảm bảo an toàn thực phẩm, ông Tân thu lợi nhuận lớn hơn 1 tỷ đồng. “Thông thường nuôi tôm vụ 3 không nhiều nên nguồn cung không cao, được giá bán. Tôi nghe nhiều nhà chuyên môn dự đoán sẽ thiếu nguồn tôm thương phẩm cuối năm cho thị trường nội địa lẫn xuất khẩu. Rất mừng là nhờ tính toán kỹ, đón đầu thị trường cuối năm nên thu lợi lớn”, ông Tân nói.
Đầu tư lớn hơn
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu, nuôi tôm sạch theo hướng VietGAP là một trong những hướng đi chủ đạo của nghề nuôi tôm năm 2022. Bởi xu hướng này cho thấy những ưu điểm vượt trội, đón đầu thị trường, phục vụ xuất khẩu thu lợi lớn. Để phát triển nuôi tôm bền vững, tỉnh khuyến khích nông hộ, doanh nghiệp đầu tư công nghệ mới, chuyển đổi hình thức nuôi quảng canh, bán thâm canh sang thâm canh, công nghiệp, áp dụng quy trình nuôi tiên tiến. Ưu điểm của cách đầu tư VietGAP là an toàn nhờ kiểm soát chặt chẽ các yếu tố đầu vào (nước, thức ăn, con giống…), giảm thiểu ô nhiễm môi trường xung quanh, bảo đảm các yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm, đặc biệt là có thể truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Để xử lý môi trường ao nuôi, nông hộ cần sử dụng chế phẩm sinh học để vừa kích thích tăng trưởng nguồn thức ăn tự nhiên của tôm trong ao nuôi (tảo, phù du, sinh vật nhỏ) vừa giảm chi phí thức ăn. Cách đầu tư này cũng sẽ giảm lượng thức ăn thừa tồn lưu trong ao, môi trường nước trong sạch sẽ giúp tôm nuôi giảm dịch bệnh. Với mật độ nuôi phù hợp (dưới 100 con/m2) cùng chế độ chăm sóc hợp lý, tuân thủ đúng quy trình vệ sinh phòng bệnh nên tôm nuôi phát triển tốt. Nuôi tôm VietGAP thường đạt hiệu quả cao, phù hợp với điều kiện tự nhiên của địa phương, có thể tăng thêm vụ sản xuất trong năm. Mô hình giảm chi phí sản xuất, tạo ra sản phẩm tôm sạch, hạn chế rủi ro so với nuôi tôm truyền thống nên khuyến khích nhân rộng để lan tỏa xu hướng nuôi tôm bền vững.
Năm 2022, Quảng Nam đặt mục tiêu thu 22.000 tấn tôm. Lãnh đạo Sở NN&PTNT Quảng Nam đề nghị ngành thủy sản, các địa phương, người nuôi tôm tập trung nguồn lực triển khai hiệu quả Luật thuỷ sản năm 2017, đặc biệt là quan tâm chỉ đạo đăng ký đối tượng thủy sản nuôi chủ lực là tôm thẻ chân trắng. Nghề nuôi tôm cần chú trọng ứng dụng khoa học, công nghệ mới để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đáp ứng với nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.
Cùng với đó, tỉnh Quảng Nam ưu tiên phát triển ngành tôm theo hướng nâng cao giá trị, phát triển bền vững. Theo đó, công tác quan trắc, cảnh báo môi trường các vùng nuôi tôm tập trung được quan tâm hơn để kịp thời đưa ra khuyến cáo, cảnh báo, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người nuôi thích ứng với biến đổi khí hậu, hạn hán, xâm nhập mặn. Công tác phòng chống dịch bệnh cho tôm nuôi được triển khai theo phương châm lấy phòng là chính, chống cần chủ động, không để dịch bệnh phát sinh và lây lan mạnh thành dịch. Quảng Nam tổ chức hướng dẫn, xây dựng cơ sở nuôi tôm an toàn dịch bệnh, hướng tới an toàn sinh học cũng như triển khai các giải pháp đồng bộ kiểm soát chất lượng, giá thức ăn nuôi tôm để ổn định sản xuất.
Việt Nguyễn
